O filmu "Final Destination - Bloodlines": Suvišno i jedva zanimljivo

“Seeing is believing.”

- Final Destination: Bloodlines (2025)

U skupinu filmova koji su obilježili jednu generaciju traumatizirajući je sasvim sigurno ulazi “Final Destination” horor franšiza, sa uvijek zanimljivim i kreativnim načinima za prevariti smrt koja je došla po glavne junake. Za razliku od “Vriska”, “Noći vještica” ili “Zle smrti”, ovdje se protagonisti suočavaju sa samom smrću, u borbi koju je nemoguće dobiti: ne samo da je ona neizbježna nego i redovno brutalna, ali to nije spriječilo brojne reditelje da na spomenutoj premisi naprave šest filmova - svi su bili pristojno komercijalno uspješni iako je većini nedostajalo istinske kvalitete.

Transgeneracijska trauma

Devon Sawa, koji panično izlazi iz aviona jer je imao viziju prema kojoj će svi poginuti, scena je urezana duboko u sjećanje gledalaca koji i danas sa paničnim strahom skreću u drugu traku na putu kada ispred sebe vide kamion natovaren balvanima. Sve su to zloglasne slike zbog kojih je “Final Destination” franšiza zavrijedila pažnju (horor) publike.

Ipak, sa svakim filmom kao da se odgađalo neizbježno - pokazati kada i kako je prvi put neko uspio prevariti Smrt. Doznajemo to u posljednjem filmu “Final Destination: Bloodlines” Zacha Lipovskog i Adama B. Steinna, nimalo kreativnog podnaslova, ali koji nam nudi priču o tome gdje je sve počelo. Naravno da je riječ o nemilosrdnom cash grabu (film je izašao 16. maja i u trenutku pisanja ovog teksta ima 124 miliona dolara box office zarade, na uloženih 50 miliona) kao što su to bili skoro svi nakon prva dva - po mom sudu, najbolja dijela franšize - ali to ne znači da mu ne možemo posvetiti nešto pažnje.

“Bloodlines” započinje kadrovima pozicioniranim u šezdesete godine prošlog vijeka u kojima vidimo mladu Iris (Brec Bassinger), koja sa svojim dečkom Paulom (Max Lloyd-Jones) dolazi u novi restoran na vrhu novoizgrađene kule. Nakon što Iris dobije viziju njihove predstojeće smrti i svih onih koji su u tom trenutku u restoranu, kadar nas prebacuje na studenticu Stefani (Kaitlyn Santa Juana), koja nekoliko mjeseci ima ponavljajuće noćne more. Naime, Iris je njena baka i ona sanja spomenutu viziju koja je decenijama prije spasila stotine života. Odlučna pronaći odgovore, Stefani odlazi kod nje i saznaje da je cijela njihova porodica sljedeća na spisku Smrti koja se sve ovo vrijeme osvećuje onima koji tada nisu smjeli preživjeti, kao i njihovim potomcima.

Stefani uz pomoć knjige koju je dobila od Iris pokušava pronaći poveznice sa ulogom njene porodice u tom kobnom pohodu. Knjiga je krcata isječcima iz novina o drugim događajima u kojima su protagonisti uspjeli prevariti Smrt, ali koja se kasnije vratila po preostale preživjele. Na Stefani je sada da spriječi tragediju u svojoj porodici i to je ustvari jedini zaplet koji održava ovaj šesti dio na smislenoj površini, a koji je opet ništa bitno drugačiji od zapleta prethodnih filmova. Stefani želi zaštititi i sebe i svog brata Charlija (Teo Briones) od kletve koju je pokrenula njihova baka, a nastavila njena majka Darlene (Rya Kihlstedt) napustivši je kada je imala deset godina. Na psihološkoj razini “Bloodlines” tako funkcioniše kao refleksija međusobnih porodičnih odnosa, transgeneracijskih trauma, međutim, češće je u pitanju skoro pa frigidni i patetični prikaz te logike, ne iskorištavajući njen puni potencijal.

Struktura glavne priče nije u tolikoj mjeri problematična - očekivana je i to je u redu - ali su njeni dijelovi - dijalozi, gluma, međusobne interakcije - naprosto vrlo osrednji. Uz nekoliko kreativnih i zanimljivih prikaza tuđih smrti, “Bloodlines” propušta priliku da bude brutalniji i zanimljiviji završetak popularne priče. Prva dva dijela su dobro konstruisani filmovi jer sve vrijeme održavaju napetost između iščekivanja tragedije, ma koliko one bile klišeizirane i teško zamislive. U ovom smo dijelu lišeni gotovo svega što je činilo “Final Destination” dobrom idejom - u pitanju je reciklaža poznatog i nerijetko vrlo očigledna eksploatacija nostalgije.

Govoreći o tome, “Bloodlines” se ponajviše oslanja na nostalgiju prema prvim filmovima koji su franšizi i osigurali kultni status, a njen najupečatljiviji trenutak je svakako Tony Todd, poznat po izuzetnoj ulozi Candymana, rimejku “Noći živih mrtvaca” (1990) i naravno pojavljivanju u pet od šest “Final Destination” filmova. “Bloodlines” istražuje porijeklo njegovog lika Williama Johna Bludwortha, pokazujući nam da se on još kao dijete zatekao u restoranu u kojem je bila i Iris, koja mu je tada spasila život. Neugodno na prvu.

Suvišno objašnjavanje

Mrtvozornik i pogrebnik, on je godinama bio blizu svih onih koji su izbjegavali Smrt pa je najuvjerljivije objašnjenje za njegov lik bilo da je on personifikacija Smrti same, ali “Bloodlines” tu teoriju odlučno negira. Todd je ubrzo nakon snimanja i preminuo od teške bolesti, ne dočekavši premijeru filma, a ova je posljednja uloga ustvari i svojevrsni omaž njegovoj glumačkoj ličnosti i doprinosu koji je svakako imao u franšizi.

Smrt se jedino može prevariti ubijanjem ili umiranjem, saznanje je koje svi protagonisti svih filmova pokušavaju iskoristiti, ali uzalud jer se Smrti ne može pobjeći. Međutim, zašto i da li nam je onda potreban ovaj nastavak/završetak? Kao film koji se bavi porijeklom, morao je biti bolji i zanimljiviji ako nam je ta vrsta origin priče uopšte i trebala jer je čar cijele franšize bila upravo u misterioznosti, nepredvidivosti, statusu quo ako ćete radije. “Bloodlines” kao da se bori između suvišnog objašnjavanja i misterije - što je i očekivano s obzirom na to da je cijeli film sačinjen od refleksija na prethodne i da ustvari ima malo vlastite originalnosti. Posrijedi je zapravo skoro identičan film kao i svi prethodni, sa istom premisom - rimejk rimejka i tako unedogled.

Što ipak dalje samo potvrđuje da su “Final Destination” (2000) i “Final Destination 2” (2003) bili nemjerljivo bolji, uzbudljiviji i sa logikom koja je imala svoje uporište, uprkos osrednjoj glumi i jeftinim efektima. A utisak koji se na kraju svega napisanog nameće jeste da je već sada neophodno da se filmski autori odmaknu od zavodljive popularnosti nastavaka i okrenu bilo kakvom pokušaju autentičnosti.