Vaši organi ne stare istom brzinom: Jedan od njih značajno prednjači i signalizira ostatku tijela
Danas ste najstariji što ste ikad bili i najmlađi što ćete ikada biti. No, da li ste znali da vaše tijelo ne stari ravnomjerno? Novo istraživanje otkriva da pojedini organi stare mnogo brže od drugih, otvarajući vrata za novo razumijevanje, praćenje i potencijalno usporavanje efekata starenja kod ljudi.
U ovom pionirskom radu, naučnici su po prvi put pokušali napraviti mapu starenja analizirajući tijelo po organima umjesto kao jedinstvenu cjelinu. Istraživanje se fokusiralo na promjene u proteinskim markerima starenja u različitim organima tokom perioda od 50 godina, i tako stvorilo ono što autori nazivaju „proteomskim nacrtom starenja u ljudskim tkivima“.
Rezultati su pokazali da starenje značajno ubrzava oko 50. godine života, uz nagle promjene u nivoima proteina. Međutim, već oko 30. godine dolazi do prvih naznaka sistemskog starenja, pri čemu je jedan organ identifikovan kao najranije pogođen: aorta.
- Od svih organa, aorta je pokazala najizraženije i najkontinuiranije proteinske promjene kroz životni vijek, naveli su autori. „U dobi od 30 godina, većina tkiva pokazuje minimalne promjene, osim aorte, slezene i nadbubrežne žlijezde. Posebno je nadbubrežna žlijezda zabilježila značajne promjene u izražaju proteina, što upućuje na to da poremećaj hormonske ravnoteže može biti jedan od pokretača sistemskog starenja.“
Profesor Guang-Hui Liu s Kineske akademije nauka objasnio je da krvne žile nisu samo „cijevi“ već među prvim organima koji stare – i to na način da postaju „radijske stanice“.
- Zabavno otkriće: krvni sudovi nisu samo cijevi – oni su među prvim organima koji stare i pretvaraju se u "radijske tornjeve", rekao je Liu za IFLScience. „Iz njih se emituju proteini poput GAS6 koji ubrzavaju starenje u brojnim drugim organima. Ti isti proteini mogu poslužiti kao upozorenje da starenje uzima maha, ali i kao mete za njegovo usporavanje.“
Drugim riječima, aorta djeluje kao najraniji senzor i emiter procesa starenja, šaljući signale ostatku tijela putem proteina koje izlučuje. Ovakvo razumijevanje otvara nove mogućnosti za istraživanja i potencijalne intervencije usmjerene na određene organe – ukoliko ne želimo da starimo onim tempom koji nam je biološki određen.
- Ovo istraživanje mijenja okvir istraživanja starenja: umjesto da posmatramo organe izolovano, fokusiramo se na to kako međusobno komuniciraju putem faktora prisutnih u krvi, ističe Liu. „Identifikacija organa koji najbrže stare mogla bi nam pomoći da neutralizujemo 'proteine starenja' koje izlučuju i tako usporimo opće propadanje organizma, smanjujući rizik od hroničnih bolesti.“
Studija je objavljena u časopisu Cell.
