Opasnost se krije tu: Jedan problem u ustima trostruko povećava rizik od karcinoma
Obratite pažnju/FreePik
U istraživanju objavljenom u časopisu JAMA Oncology, naučnici su identificirali 27 vrsta bakterija i gljivica u oralnom mikrobiomu koje mogu doprinijeti razvoju ove bolesti.
Rak pankreasa je jedan od najsmrtonosnijih oblika raka — prema podacima Svjetskog fonda za istraživanje raka, tokom 2022. godine zabilježeno je oko 510.992 novih slučajeva raka pankreasa širom svijeta, dok je 467.409 osoba umrlo od ove bolesti, što ga čini šestim vodećim uzrokom smrti povezanih s rakom na globalnom nivou. U Evropi, rak pankreasa je treći vodeći uzrok smrti od raka, a stopa incidencije (broj novih slučajeva) u zemljama EU kreće se između 16 i 25 slučajeva na 100.000 stanovnika, u zavisnosti od države.
“Trenutno nemamo kvalitetne testove za rano otkrivanje, a mogućnosti liječenja su ograničene — zato je otkrivanje novih, promjenjivih faktora rizika izuzetno važno jer nam može pomoći u prevenciji bolesti”, izjavila je Jiyoung Ahn, dr. sci., profesorica populacijskog zdravlja na NYU Grossman School of Medicine i zamjenica direktora za populacijsku nauku u NYU Perlmutter Cancer Center, za Fox News Digital.
Istraživanje
Naučnici su analizirali uzorke pljuvačke 122.000 zdravih odraslih osoba koje su učestvovale u dvije velike studije o raku, a zatim ih pratili tokom devet godina. Uporedili su oralni mikrobiom 445 osoba koje su razvile rak pankreasa s mikrobiomom 445 nasumično odabranih učesnika bez raka.
U obzir su uzeti faktori poput medicinske historije, pušenja, rase i dobi, navode autori studije. Identificirali su 24 vrste bakterija i gljivica koje su bile povezane s povećanim ili smanjenim rizikom od bolesti, kao i tri dodatne vrste bakterija koje su već poznate po povezanosti s parodontalnim bolestima i rakom pankreasa.
Ukupno, prisustvo tih mikroba bilo je povezano s više od tri puta većim rizikom od razvoja raka pankreasa.
“Profilisanje oralnog mikrobioma moglo bi poslužiti kao neinvazivni biomarker za identifikaciju osoba s povišenim rizikom, koje bi mogle imati koristi od pojačanog nadzora, što je posebno važno imajući u vidu nedostatak efikasnih metoda za rano otkrivanje raka pankreasa”, dodala je Ahn.
Oralna higijena
Ovi rezultati dodatno naglašavaju značaj redovne oralne higijene, koja uključuje svakodnevno pranje zuba, korištenje zubnog konca i redovne stomatološke preglede.
“To je faktor rizika koji se može mijenjati, što znači da imamo priliku da utičemo na prevenciju raka pankreasa,” rekla je Ahn.
“Također je u skladu s porukama javnog zdravlja, poput izvještaja američkog kirurga opće prakse, koji ističe da oralno zdravlje ima važan utjecaj na cjelokupno zdravlje organizma.”
Veza između mikroba i raka
Florencia McAllister, dr. med., profesorica gastrointestinalne onkologije u Centru za rak MD Anderson na Univerzitetu u Teksasu, već neko vrijeme istražuje mikroorganizme u usnoj šupljini i u uzorcima stolice.
“U budućnosti bi karakterizacija i modulacija mikroba mogla biti važan dio personalizirane prevencije raka”, izjavila je McAllister, koja nije učestvovala u ovom istraživanju.
Ipak, potrebno je dodatno istražiti da li mikrobi zaista igraju ulogu u razvoju raka, ili su u pitanju drugi uzroci, poput genetike ili imunosupresije, upozoravaju ljekari.
Dr Purnima Kumar, šefica odjela za parodontologiju i oralnu medicinu na Stomatološkom fakultetu Univerziteta Michigan, također potvrđuje vezu između oralnog zdravlja i bolesti u ostatku tijela.
“Ne možemo odvojiti usnu šupljinu i oralne bolesti od bolesti koje se javljaju na drugim mjestima u tijelu”, izjavila je Kumar, koja je i portparolka Američkog stomatološkog udruženja (nije učestvovala u studiji).
Za očuvanje zdravog oralnog mikrobioma, stomatolozi preporučuju:
- redovno pranje zuba,
- korištenje zubnog konca,
- dosljedne stomatološke preglede.
Na zdravlje usne šupljine takođe utječu prehrambene navike i stil života, uključujući konzumaciju alkohola, pušenje i korištenje e-cigareta, dodaje Kumar.
Autori studije napominju da postoje određena ograničenja — istraživanje je pokazalo samo korelaciju, a ne uzročno-posljedičnu vezu između oralnih mikroba i rizika od raka pankreasa.
U sljedećoj fazi, tim planira da istraži da li virusi u ustima imaju ulogu u razvoju raka, te da li mikrobiom može utjecati na ishode preživljavanja.
