Naučnici otkrili zašto nikada ne biste trebali piti kafu uz antibiotike: Posljedice mogu biti ozbiljne
Mnogi od nas ne mogu zamisliti dan bez kafe, ali novo istraživanje otkriva zabrinjavajuću povezanost kofeina i bakterija. Evo kako vaš omiljeni napitak može uticati na djelovanje antibiotika – i šta to znači za vaše zdravlje.Zamislite da ste bolesni, uzimate antibiotike i istovremeno uživate u šoljici kafe. Iako naizgled bezopasno, najnovije istraživanje međunarodnog tima naučnika sugerira da ta kombinacija možda i nije tako bezazlena. U studiji je analizirano 94 različite hemijske supstance i njihov uticaj na bakteriju E. coli, fokusirajući se na sisteme koji regulišu šta ulazi i izlazi iz ćelija bakterije.
Pokazalo se da oko trećine testiranih tvari utiče na aktivnost gena, ali kofein se posebno izdvojio. Naučnici su otkrili da kofein smanjuje sposobnost E. coli da apsorbuje određene antibiotike – uključujući i ciprofloksacin, jedan od najčešće propisivanih lijekova.
“Naši podaci pokazuju da više tvari može suptilno, ali sistematski uticati na regulaciju gena kod bakterija,” izjavio je mikrobiolog Christoph Binsfeld sa Univerziteta u Würzburgu (Njemačka).
Tihi mehanizmi otpora
Ovo istraživanje je dio šireg naučnog projekta koji se bavi otpornošću bakterija na niske doze antibiotika. Za razliku od potpune otpornosti, gdje bakterije razviju sposobnost da direktno odbijaju lijekove, ovdje se radi o suptilnim promjenama u funkcionisanju gena, koje utiču na reakciju bakterija na okolinu.
Iako je već poznato da bakterije poput E. coli mogu prilagoditi svoje ponašanje kako bi povećale šanse za preživljavanje, mehanizmi koji im to omogućuju još nisu do kraja razjašnjeni.
Analiza je pokazala da protein poznat kao Rob ima ključnu ulogu u kontroli onoga što ulazi i izlazi iz ćelije. On je bio uključen u gotovo trećinu svih promjena koje su istraživači primijetili – uključujući i one izazvane kofeinom.
“Kofein pokreće lanac reakcija počevši od regulatornog proteina Roba, što dovodi do promjena u transportnim proteinima bakterije. Rezultat toga je smanjeni unos antibiotika kao što je ciprofloksacin,” objašnjava biologinja Ana Rita Brochado sa Univerziteta u Tübingenu.
Šta to znači za vas?
Iako je istraživanje sprovedeno u laboratorijskim uslovima, još nije poznato kako tačno kofein utiče na efikasnost antibiotika kod ljudi, niti kolika količina kafe bi mogla izazvati slične efekte. To ostaje predmet budućih istraživanja.
Zanimljivo je da ovaj efekat nije primijećen kod bakterije Salmonella enterica, iako je blisko povezana s E. coli. Čini se da je kofeinski uticaj ograničen na određene vrste bakterija.
Naučnici ističu da je dublje razumijevanje ove “niskonivojske otpornosti” na antibiotike ključno za razvoj učinkovitijih terapija u budućnosti.
“Na osnovu ovih saznanja, očekuje nas izazovan, ali važan zadatak – mapiranje ključnih faktora koji regulišu transportne funkcije kod različitih bakterija,” zaključuju autori studije.
