Sve smo zagadili: Alarmantan nivo mikroplastike u svim većim rijekama Evrope
Ilustracija/ Pexels
Mikroplastika je pronađena u alarmantnim koncentracijama u gotovo svim velikim rijekama Evrope, pokazuje novo sveobuhvatno istraživanje koje otkriva razmjere ovog nevidljivog, ali opasnog oblika zagađenja. Od Temze do Tibra, nijedna rijeka nije ostala pošteđena.
Studiju su vodili naučnici iz Francuskog nacionalnog centra za naučna istraživanja (CNRS) u saradnji s 19 evropskih laboratorija. Analizirano je devet velikih rijeka – među kojima su Elba, Ebro, Garona, Loara, Rona, Rajna, Sena, Temza i Tibar – kroz 14 odvojenih studija, a rezultati su uznemirujući.
U prosjeku, u svakom kubnom metru vode pronađena su tri čestice mikroplastike. Iako brojke možda ne zvuče zastrašujuće u poređenju s najzagađenijim rijekama svijeta, poput Gangesa ili Jangcea, ogroman protok evropskih rijeka znači da je ukupna količina mikroplastike i dalje ogromna. Tako Rona kod Valencea u Francuskoj svakog sekunda nosi oko 3.000 čestica, dok Sena u Parizu prenosi oko 900.
Koordinator istraživanja Jean-François Ghiglione upozorio je da je prisutnost mikroplastike u svim evropskim rijekama “alarmantna”. Posebno zabrinjava što je masa nevidljive mikroplastike – one koju je teško detektovati – znatno veća od one vidljive golim okom.
Napredak u analitičkim alatima omogućio je timovima da precizno identifikuju i najmanje fragmente. Među otkrivenim česticama nalaze se sintetička vlakna iz veš-mašina, čestice sa automobilskih guma i plastika oslobođena otvaranjem boca. Posebno su uočene i “djevičanske” plastične kuglice – sirovine koje industrija koristi u proizvodnji plastike, poznate i kao “sirene suze”.
Jedan od šokantnijih nalaza je da četvrtina mikroplastike ne potiče od odbačenog otpada, već direktno iz industrijskih sirovina. U Loari je čak pronađena bakterija poznata po izazivanju infekcija kod ljudi, a koja se vezala za mikroplastične čestice.
“Zagađenje dolazi odasvud i već je duboko ukorijenjeno”, rekao je Ghiglione, pozivajući na hitno smanjenje proizvodnje primarne plastike. Kao dio naučne koalicije koja učestvuje u UN pregovorima o smanjenju plastičnog zagađenja, naučnici pozivaju na odlučne mjere.
U kontekstu sve većeg broja dokaza o prisustvu mikroplastike u zraku, hrani, krvi pa čak i ljudskom mozgu, otkriće njenog masovnog prisustva u evropskim rijekama potvrđuje da ovaj problem više nije udaljen, već duboko lokaliziran.
Bez hitnih i koordiniranih mjera za smanjenje proizvodnje plastike i strožih industrijskih standarda, upozoravaju naučnici, mikroplastično zagađenje će se samo pogoršavati, ugrožavajući prirodu, zdravlje i buduće generacije.
