Grenlandska partija koja podržava nezavisnost pobijedila na izborima
Screenshot/ X/
Demokraatit, pro-biznis i socijalno liberalna partija sa Grenlanda, ostvarila je pobjedu na parlamentarnim izborima, zauzevši prvo mjesto s 29,9% glasova. Ova partija zagovara postepeni put ka nezavisnosti od Danske, suprotno populističkoj pro-independističkoj partiji Naleraq, koja je osvojila 24,5% glasova.
Vladajuće stranke Inuit Ataqatigiit i Siumut pretrpjele su značajan pad podrške u odnosu na izbore 2021. godine, osvajajući 21,4% i 14,7% glasova. S obzirom na to da Demokraatit nisu osvojili apsolutnu većinu, njihov lider Jens-Frederik Nielsen najavio je pregovore o formiranju koalicije.
Rezultati su iznenađujući jer su ranije prognoze sugerisale pobjedu Inuit Ataqatigiit s 31% glasova. Ovi izbori održani su u sjenci interesa bivšeg američkog predsjednika Donalda Trampa za preuzimanje Grenlanda, što je izazvalo široku debatu o suverenitetu ostrva.
Nielsen je poručio Trampu da "Grenland nije na prodaju" i da želi samostalno graditi budućnost. S druge strane, lider Naleraqa, Pelé Broberg, otvoren je za bliže odnose sa SAD-om, predlažući model "slobodnog udruživanja" poput Maršalskih Ostrva.
Grenland je teritorijalno pod suverenitetom Danske, iako uživa široku autonomiju od 2009. godine. Nezavisnost bi zahtijevala referendum i dugotrajan proces pregovora s Kopenhagenom, što bi moglo trajati 10 do 15 godina, tvrdi političar Kaj Kleist.
Lider pokreta za nezavisnost Grenlanda, Mute Egede, ocijenio je Trampove komentare kao "nepoštovanje" i istakao potrebu za jačanjem suvereniteta. Poslanica Inuit Ataqatigi, Pipaluk Lynge, dodala je da se Grenland sada okreće Evropi u potrazi za jačim vezama koje bi osigurale stabilnost ostrva.
Ovi izbori pokazali su podijeljenost u grenlandskom društvu – dok jedni zagovaraju čvršće veze s Danskom, drugi se okreću Americi, ali svi dijele isti cilj: postizanje pune samostalnosti uz što manji vanjski uticaj.
