Evropski pokret u Srbiji: Građani se s pravom pitaju pravi li se neka paravojna formacija

Izjava predsednika Srbije Aleksandra Vučića, koja je data u susret dočeku nove 2025.g, na jednoj od televizija sa nacionalnom frekvencijom, o postojanju krila "lojalista" u SNS, koji su se tog dana okupili u jednoj manjoj crkvi i zakleli krvlju da "su oni tu kao čuvari vatre", je uznemirujuća, štetna i ugrožava temelje demokratije našeg društva, saopćeno je iz Evropskog pokreta u Srbiji.

- Ova izjava izaziva zabrinutost građana naše zemlje, koji s pravom postavljaju pitanje da li se to formira neka paravojna formacija i kako će ona djelovati. U ovoj izjavi, predsjednik napominje da još nije dobio zaključke sa tog skupa čiji su članovi proruski orijentisani i skloni metodama koje on lično ne podržava, što ukazuje na ozbiljno podrivanje ustavnog uređenja Srbije, evropskog puta Srbije i u direktnoj je suprotnosti sa Kopenhaškim kriterijima, navode iz Evropskog pokreta.

Napominju kako je demokratija je nezamisliva bez političkih partija, koje su organizovane po demokratskim načelima, demokratskom praksom njegovanja unutarpartijskog i opštedruštvenog dijaloga. Političke partije i njihovi lideri moraju biti zagovornici i pokretači takve prakse, a ne zastupnici sijanja straha i govora mržnje.

- Izjava predsjednika Vučića o grupi "čuvara vatre" unutar SNS-a, koja broji 17.000 članova, navodi nas da se prisjetimo mračne prošlosti koja se vezuje za nastajanje partijskih oružanih jedinica u Njemačkoj 30-tih godina prošlog vijeka. Ustav Republike Srbije u članu 55 izričito zabranjuje paravojne organizacije a Srbija, kao članica brojnih međunarodnih organizacija i potpisnica brojnih međunarodnih dokumenata, ima obavezu da izvještava o postojanju ili nepostojanju paravojnih formacija na njenoj teritoriji, što podrazumijeva i najavljene partijske formacije ukoliko bi se uspostavile. U tom smislu, izjava predsjednika da su se članovi grupe "lojalista" nedavno pokazali u sukobu sa liderom jedne opozicione partije duboko je zabrinjavajuća, ocijenili su.

Podsjećaju da su pored obaveze izvještavanja po osnovu rezolucija SBUN i dokumenata Vijeća Evrope, najzahtjevnije one obaveze koje se tiču poštovanja OSCE Kodeksa ponašanja o političko-vojnim aspektima sigurnosti iz 1994. godine.

- Radi se dokumentu koji je uspostavio skup normi o principima kojima države učesnice OSCE treba da se rukovode kako u odnosima između država, tako i unutar samih država u političko-vojnoj oblasti. To je prvi mulitilateralni instrument koji sadrži principe i norme o regulisanju vojnih i sigurnosnih snaga na nacionalnom i međunarodnom planu. Ovaj dokument sadrži veći broj obaveza država koje se odnose na civilnu kontrolu vojnih i sigurnosnih službi, transparetnosti trošenja sredstava i posebno, obaveze da te snage moraju biti politički neutralne. U tom sklopu su i obaveze o izvještavanju o postojanju ili nepostojanju paravojnih formacija, dodaju iz Evropskog pokreta.

Ne ulazeći u motive pomenute izjave predsjednika Vučića, iz Evropskog pokreta u Srbiji smatraju da su ovakve izjave o postojanju "čuvara vatre", koji se okupljaju u nekoj maloj crkvi i zaklinju krvlju na vjernost, izuzetno štetne po osjećaj sigurnosti građana Srbija kao i po međunarodni ugled Srbije koja već ima negativnu historiju postojanja paravojnih formacija u skorijoj prošlosti, a prije svega za njegovanje i održavanje duha tolerancije i političkog dijaloga u zemlji uprkos razlikama.

- Ustavna je obaveza Predsjednika da se zalaže za jačanje kohezije, a ne za produbljivanje razlika i podsticanje konflikata u našem društvu, zaključuje se u saopćenju.