Ova bh. općina će imati prvo vjenčanje nakon 30 godina: U 2024. godini nije rođena nijedna beba
U Istočnom Mostaru će krajem ovog mjeseca biti održano prvo vjenčanje nakon skoro tri decenije, potvrdio je za „Nezavisne novine“ Božo Sjeran, načelnik ove opštine. On je naglasio da je uveden poseban oblik podrške za svaki sklopljeni brak.
„Mladi parovi koji se vjenčaju u našoj opštini dobijaju subvenciju od 1.000 KM, dok parovi stariji od 35 godina ostvaruju pravo na podršku od 3.000 KM“, izjavio je Sjeran.
Prema podacima Zavoda za statistiku Republike Srpske, manjak brakova i novorođene djece posebno je izražen u manjim opštinama. Tokom čitave prošle godine u pojedinim lokalnim zajednicama nije rođeno nijedno dijete, niti je zabilježeno vjenčanje. Najteža situacija je u Istočnom Mostaru i Istočnom Drvaru, gdje u 2024. godini nije registrovana nijedna novorođena beba. Isto važi i za Kupres i Petrovac, gdje nije bilo sklopljenih brakova.
Demograf Stevo Pašalić upozorava da stanje u malim ruralnim sredinama jeste teško, ali ne i neočekivano. „Male zajednice već dugo kubure s izumiranjem stanovništva. U njima živi tek stotinjak ljudi, uglavnom starije populacije. Logično je da se godišnje rodi jedno ili nijedno dijete“, kazao je Pašalić.
On smatra da se od populaciono malih opština ne može očekivati oporavak i dodaje da bi trebalo razmotriti njihovo pripajanje većim administrativnim cjelinama. „One su neodržive, i demografski i ekonomski. Problem su i funkcije, a ne samo brojke“, ističe Pašalić. Ipak, napominje da za ovakve poteze ne postoji politička volja, jer, kako kaže, „ljudi se vezuju za funkcije koje te opštine nose“.
Podsjetio je i na podatke da se početkom devedesetih u BiH rađalo oko 66.700 djece godišnje, dok je 2023. taj broj pao na 24.451, što predstavlja pad od skoro 60 posto. Kao glavne uzroke naveo je kasnije stupanje u brak, odlaganje rađanja djece i masovne migracije mladih u inostranstvo. „Moramo se navići na činjenicu da će nas biti sve manje. Održivi razvoj može se graditi samo na kvalitetu – kroz obrazovanje, zapošljavanje i društvenu stabilnost“, poručio je Pašalić.
Komentarišući činjenicu da u Istočnom Mostaru prošle godine nije bilo upisa u matičnu knjigu rođenih, Sjeran je objasnio da dio mladih i dalje živi u ovoj opštini, ali su prijavljeni u susjednim sredinama. „Zbog toga se djeca upisuju u matične knjige tamo gdje roditelji imaju prebivalište“, dodao je Sjeran.
