BiH na samom dnu ekonomske ljestvice u Evropi: Trošimo novac koji nemamo

Bosna i Hercegovina i Albanija i dalje se nalaze na samom dnu evropske ekonomske ljestvice, pokazuju najnoviji podaci Eurostata za 2024. godinu. Bruto domaći proizvod (BDP) po stanovniku u BiH iznosi svega 35% prosjeka Evropske unije, dok Albanija stoji nešto bolje sa 37%.

Međutim, kada se posmatra stvarna individualna potrošnja građana (AIC), situacija se obrće. BiH sa 41% premašuje Albaniju koja bilježi 38% prosjeka EU, što znači da građani BiH, uprkos nižem BDP-u, troše više.

Evo koja je cijena

Novi šok iz Jablanice: Porcije janjetine se plaća kao suho zlato

Stručnjaci navode da su razlozi za ovakvu razliku brojni: pomoć dijaspore, siva ekonomija, doznake iz inostranstva i veći stepen zaduživanja stanovništva. Pored BiH, i zemlje poput Crne Gore, Srbije i Sjeverne Makedonije ostaju znatno ispod evropskog prosjeka – kako po BDP-u, tako i po životnom standardu.

Iako su cijene u BiH niže od evropskog prosjeka, to nije dovoljno da nadoknadi ukupnu ekonomsku slabost.

Na vrhu ljestvice nalazi se Luksemburg s čak 241% evropskog prosjeka BDP-a, a slijedi ga Irska s 211%. Najslabija članica EU, Bugarska, bilježi 66%, što je i dalje gotovo dvostruko više od BiH.

Irska, iako druga po visini BDP-a, ima znatno nižu potrošnju po stanovniku, što se objašnjava strukturom ekonomije zasnovane na multinacionalnim kompanijama i intelektualnom vlasništvu, koje ne utiču direktno na standard građana.

Dok bogatije članice EU bilježe stabilan rast, zemlje poput BiH ostaju zarobljene u ciklusu niskog razvoja, zavisnosti od pomoći i izraženih ekonomskih razlika. Za mnoge građane regije, evropski standard ostaje dalek cilj.