Da li će se vladajući režim u RS "zapetljati" sa ustavima: Šta kažu pravnici?
Tekst novog ustava proći će kroz sve gradove Republike Srpske
Predsjednik Radne grupe koja pomaže Odboru za ustavna pitanja Narodne skupštine Republike Srpske u izradi novog ustava Vitomir Popović istakao je da je Ustav RS-a najstariji ustav na prostoru dejtonske BiH, da je donesen 28. februara 1992. godine, te da je nakon toga pretrpio brojne izmjene, uključujući brojne amandmane koje je nametnuo visoki predstavnik Wolfgang Petritsch, zbog čega je pokrenuta procedura donošenja novog ustava.
Kontinuitet je važan
- Budući da je riječ o najvišem pravnom i političkom aktu i činjenici da su nametnuti brojni amandmani, odlučeno je da se ide u proceduru donošenja novog ustava umjesto izrade prečišćenog teksta, rekao je Popović.
On je naglasio da je Narodna skupština Republike Srpske, zajedno sa Odborom za ustavna pitanja, odlučila da se krene u proceduru donošenja novog ustava Republike Srpske koji za cilj ima da održi ustavni kontinuitet sa Ustavom iz 1992. i riješi druga politička, pravna, ekonomska i sva ona pitanja od značaja za budućnost i opstanak ovog entiteta.
- Sadašnji Ustav, prije svega, nije utvrdio mjesto glavnog grada RS-a. Nacrtom novog ustava predviđeno je da glavni grad bude Banja Luka kao administrativni centar Republike Srpske, a da Istočno Sarajevo postane prijestonica sa sjedištem u Palama, gdje su nastali i stvoreni RS i njegove prve institucije, istakao je Popović.
On je dodao da je zadatak Radne grupe da prikupi sva mišljenja, prijedloge, primjedbe i sugestije o tekstu ustava i dostavi ih na razmatranje Odboru za ustavna pitanja koji će ih po proceduri uputiti u Narodnu skupštinu.
- Javne rasprave su održane u Trebinju, Istočnom Sarajevu i u Prijedoru, nakon toga slijede u Gradišci, Zvorniku i Bijeljini, pa onda u Doboju i Banjoj Luci. Republika Srpska ima pravo da donosi novi ustav, da štiti i vraća svoje nadležnosti u skladu sa aktima koji važe i na nivou Republike Srpske, ali i BiH, kazao je Popović.
Član Radne grupe za izradu Ustava i profesor međunarodnog prava Dragan Dakić istakao je da je svrha javnih rasprava da od građana čuju koje su njihove specifične potrebe za svaku sredinu.
- Cilj donošenja novog ustava RS-a je da stvorimo najviši pravni politički akt koji odgovara na potrebe građana. Ulažemo napore da novi ustav, kad prođe javnu i stručnu raspravu, dobije sve što je potrebno kako bi bio usklađen sa najvišim standardima zaštite ljudskih prava i ostalih zahtjeva međunarodnog prava, naveo je Dakić.
Procedure
Advokat Aleksandar Jokić kaže kako bi donošenje novog ustava moralo biti praćeno stavljanjem van snage onog koji je na snazi. Vrlo je jednostavno zaključiti da se Ustav ne može staviti van snage pravnim aktom koji se donosi po proceduri koja je jednostavnija od one propisane za njegovu promjenu.
- Sve i da zanemarimo značenja riječi u srpskom jeziku, pravnu nauku i prihvatimo da promjena Ustava ne obuhvata i zamjenu važećeg novim ustavom, opet ostaje pitanje stavljanja van snage važećeg Ustava. Ako bi novi ustav bio usvojen prostom većinom u NSRS-u, to bi značilo da od tog trenutka imamo na snazi dva ustava, što je nemoguće, a u tom slučaju bi ništavan bio noviji ustav, istakao je Jokić.
