Predstavljamo grupu A: Srbija je favorit prve faze i kompletnog šampionata

U srijedu počinje Evropsko prvenstvo za košarkaše, koje se ove godine igra na Kipru, te u Latviji, Poljskoj i Finskoj. Počinjemo sa predstavljanjem grupe A. 

Portugal

Za Portugalce je ovo tek četvrti plasman na najveće takmičenje Starog kontinenta, a nikada nisu igrali na Svjetskom prvenstvu i Olimpijskim igrama. Najbolji plasman Portugal je ostvario 2007. godine u Španiji, kada je zauzeo deveto mjesto. U drugoj fazi takmičenja bio je petoplasirani u grupi E i na osnovu koš-razlike smješten je na devetu poziciju. U kvalifikacijama za ovaj Eurobasket zauzeo je treće mjesto u grupi A sa omjerom od dvije pobjede i četiri poraza. Ispred su završili Izrael (5-1) i Slovenija (4-2), a posljednja je bila Ukrajina sa omjerom 1-5. Najveća zvijezda portugalske selekcije je član Boston Celticsa Neemias Queta, koji igra na poziciji centra. Pred ovaj Eurobasket sastav Portugala od 15 igrača izgleda ovako: Anthony da Silva (Evreux Basket; Francuska), Candido Sa (CB Caceres/Španija), Daniel Relvao (SL Benfica; Portugal), Diogo Brito (Club Ourense Baloncesto; Španija), Diogo Gameiro (SL Benfica; Portugal), Diogo Ventura (Sporting CP; Portugal), Francisco Amarante (Oviedo Baloncesto; Španija), Goncalo Delgado (FC Porto; Portugal), Miguel Queiroz (FC Porto; Portugal), Neemias Queta (Boston Celtics; SAD), Nuno Sa (AD Galomar; Portugal), Rafael Santos (Club Ourense Baloncesto; Španija), Ricardo Monteiro (Vitoria SC; Portugal), Travante Williams (CSM Oradea; Rumunija), Vladyslav Voytso (Grupo Alega Cantabria; Španija).

Neemias Queta je najveća zvijezda Portugala Foto: John G. Mabanglo/EPA

John G. Mabanglo/Epa

U pripremnom periodu Portugalci su prvo iznenadili Španiju slavivši sa 76:74, a potom su poraženi od Španije B sa 63:64, pa od Argentine sa 70:84. U posljednja dva meča pobijedili su Island sa 83:74, a potom i Švedsku sa 78:61.

Estonija

Estoncima je ovo sedmo učešće na Evropskom prvenstvu, a sigurno je i osmo, jer će 2029. godine biti suorganizatori sa Grčkom, Slovenijom i Španijom. Najveće uspjehe ostvarili su davnih 1937. i 1939, kada su bili petoplasirani, a od 1946. do 1991. bili su dio Sovjetskog saveza. Potom su kao nezavisni 1993. godine zauzeli šesto mjesto na EP-u u Njemačkoj. Kao samostalna država imaju jedno učešće na Olimpijskim igrama i od 1936. godine, dok na SP-u nisu učestvovali. U kvalifikacijama za ovaj Eurobasket bili su drugoplasirani u grupi H, iza Litvanije, a ispred Sjeverne Makedonije i Poljske. Imali su omjer od 4 pobjede i dva poraza.

Janari Joesaar je član KK Bosna Sarajevo i estonski reprezentativac Foto: Daniel Dal Zennaro/EPA

Daniel Dal Zennaro/Epa

Heiko Rannula još nije skratio spisak ekipe za Eurobasket, a na preleminarnom spisku nalazi se i novi igrač KK Bosna iskusni Janari Joesaar. Na spisku su sljedeći košarkaši: Henri Drell (bez kluba), Mart Rosenthal (BC Kalev/Cramo; Estonija), Sander Raieste (Murcia;Španija), Kaspar Treier (Napoli; Italija), Mikk Jurkatamm (Fel Des Avellino; Italija), Matthias Tass (Legia/Poljska), Hogo Thoom (BC Kalev/Cramo; Estonija), Siim-Sander Vene (Šiauliai; Livatnija), Gregor Kuuba (BC Kalev/Cramo; Estonija), Kregor Hermet (BC Kalev/Cramo; Estonija), Janar Joesaar (KK Bosna BH Telecom; BiH), Leemer Bockler (Miasto Krosno; Poljska), Joonas Riisma (Pallacanestro; Italija), Artur Konontšuk (Bursaspor; Turska), Kristian Kullamae (Lietkabelis; Litvanija).

U pripremama za ovaj Eurobasket Estonci su pobijedili Švedsku sa 88:87, Gruziju sa 75:70 i Izrael sa 93:81, dok su poraženi od Litvanije sa 68:89 i Velike Britanije sa 62:72.

Latvija

Latvijci su jedan od domaćina Evropskog prvenstva, a ovo im je 15. učešće na šampionatima Starog kontinenta. Samo tri puta nisu igrali u historiji, a upravo su Latvijci osvajači prvog Eurobasketa u historiji - 1935. godine. Četiri godine kasnije bili su drugoplasirani. Nakon toga, najveći uspjeh im je peto mjesto na EP-u 2017. godine. Na Svjetskom prvenstvu učestvovali su prvi put prije dvije godine i osvojili peto mjesto, a jednom su učestvovali i na Olimpijskim igrama, a bilo je to 1936, kada su završili na 15. mjestu. I oni su od 1946. do 1991. bili dio Sovjetskog saveza.

Latvijce s klupe predvodi aktuelni trener Efesa Luca Banchi, a on je pred Eurobasket na domaćem terenu odredio 15 igrača, a to su: Davis Bertans (Dubai BC; UAE), Dairis Betans (VEF Riga; Latvija), Klavs Cavars (Sabah; Azerbejdžan), Andrejs Grazulis (Turk Telekom; Turska), Kristaps Kilps (VEF Riga; Latvija), Arturs Kurucs (Breogan; Španija), Rihards Lomazs (BC Neptunas; Litvanija), Mareks Mejeris (U-BT Cluj-Napoca; Rumunija), Kristaps Porziņģis (Atlanta Hawks; SAD), Karlins Silins (Trabzonspor; Turska), Toms Skuja (Rigas Zelli; Latvija), Rolands Smits (Anadolu Efes; Turska), Marcis Steinbergs (Manresa; Španija), Arturs Zagars (Fenerbahce; Turska), Kristers Zoriks (Forca Lleida; Španija).

Najveća zvijezda svakako je Kristaps Porzingis, član NBA tima Atlanta Hawksa, za koju će nastupati od naredne sezone, a prije toga je igrao za Sevilu, New York Knickse, Dallas Maverickse, Washington Wizardse i Boston Celticse, s kojima je 2024. bio šampion. U pripremnom periodu Latvijci su pobijedili Italiju sa 83:68 i Sloveniju sa 100:88, a poraženi su od Italije u prvom meču sa 75:91, potom od Litvanije sa 105:109 i Grčke sa 86:104.

Turska

Za Turke je ovo 26. učešće na Evropskom prvenstvu, a najveći uspjeh ostvarili su 2001. godine, kada su osvojili srebrenu medalju. Prije toga su 1949. u Egiptu osvojili 4. mjesto. Turci imaju i pet učešća na svjetskim prvenstvima, a i tu im je najveći uspjeh srebrena medalja, koju su osvojili 2010. godine. Obje medalje osvajali su na domaćem terenu. Na Olimpijskim igrama imaju dva nastupa.

Tursku s klupe predvodi Ergin Ataman, aktuelni trener Panathinaikosa, koji je tri puta osvojio Euroligu - dva puta sa Efesom, a jednom sa grčkim timom. Sa Efesom je tri puta bio prvak Turske, a sa Panathinaikosom ima titulu prvaka i Kup Grčke. Ima i titule u Turskoj sa Besiktasom i Galatom.

Cedi Osman je uzdanica Turske Foto: Clemens Bilan/EPA

Na njegovom spisku od 15 igrača pred EP su: Adem Bona (Philadelphia 76ers; SAD), Alperen Sengun (Houston Rockets; SAD), Berk Ugurlu (Besiktas; Turska), Cedi Osman (Panathinaikos; Grčka), Ercan Osmani (Efes; Turska), Erkan Yilmaz (Efes; Turska), Furkan Korkmaz (bez kluba), Kenan Sipahi (Bahcesehir; Turska), Onuralp Bitim (Fenerbahce; Turska), Omer Yurtseven (Panathinaikos; Grčka), Sertac Sanli (Fenerbahce; Turska), Shane Larkin (Efes; Turska), Sehmus Hazer (Efes; Turska), Yigit Arslan (Besiktas; Turska), Yigitcan Saybir (Tofas; Turska).

Najveća zvijezda Turske je sjajni košarkaš Panathinaikosa Cedi Osman, ali tu su i NBA zvijezde Alperen Sengun (Houston) i mladi Adem Bona, član Philadelphije.

U pripremnom periodu Turci su prvo poraženi od Litvanije sa 70:91, pa od Njemačke sa 71:73. Potom su pobijedili Češku sa 79:65, pa Litvaniju sa 84:81, te Crnu Goru sa 96:85.

Češka

Češka je od 1935. do 1991. godine bila dio Čehoslovačke, koja je osvojila zlato 1946, srebro pet puta (1947, 1951, 1955, 1967, 1985), te pet puta bronzu (1935, 1957, 1969, 1977. i 1981). Od pomenute 1991. ovo je Česima sedmi Eurobasket, a najveći uspjeh ostvarili su 2015. godine, kada su bili sedmi. Na Olimpijskim igrama, kao nezavisna država, Češka je igrala jednom i osvojila 9. mjesto. I na Svjetskom prvenstvu je igrala jednom i to 2019, kada je završila kao šestoplasirana.

Češka će na ovom šampionatu biti oslabljena, jer neće igrati Tomas Satoransky i Jan Vesely. Selektor, inače Španac Diego Ocampo, odredio je sastav u kojem se nalaz i 25-godišnji Vit Krejči, član Atlanta Hawksa, koji se sada smatra najvećom zvijezdom tima. Osim njega na spisku su: Jan Zidek (Tizona Burgos; Španija), Vojtech Hruban (Nymburk; Češka), Adam Kejval (Brno; Češka), Martin Peterka (Dabrowa; Poljska), Jaromir Bohačik (Nymburk; Češka), Ondrej Sehnal (Nymburk; Češka), Petr Krivanek (Brno; Češka), Martin Križ (Nymburk; Češka), Richard Balint (Bamberg; Njemačka), Martin Svoboda (Sokol Pišek; Češka), Tomas Kyzlin (Jilin Northeast Tigers; Kina).

Česi su u pet prijateljskih mečeva upisali samo jednu pobjedu i to protiv Gruzije u posljednjoj provjeri sa 100:87. Prije toga su poraženi od Španije B sa 75:80, Španije sa 73:87, Srbije 84:113 i Turske sa 65:79.

Srbija

Srbija je nasljednik svih medalja bivše Jugoslavije. Tako je kao dio Jugoslavije bila prvak Evrope pet puta - 1973, 1975, 1977, 1989. i 1991. godine, a prvak svijeta tri puta - 1970, 1978. i 1990. Olimpijske igre osvojila je 1980. Kao nezavisna država Srbija na Olimpijskim igrama ima dva srebra i jednu bronzu, a na Svjetskom prvenstvu bila je dva puta zlatna (1998. i 2002), te dva puta srebrena (2014. i 2023).

Na Evropskom prvenstvu bila je zlatna tri puta (1995, 1997. i 2001), srebrena je bila 2009. i 2015, a bronzana 1999. godine.

Srbija na ovaj Eurobasket, predvođena selektorom Svetislavom Pešićem, dolazi kao prvi favorit šampionata i teško će je iko moći zaustaviti. Ekipu na terenu predvodi Nikola Jokić, vjerovatno najbolji košarkaš svijeta.

Na Pešićevom konačnom spisku za ovaj Eurobasket su: Filip Petrušev (Dubai BC; UAE), Nikola Jović (Miami Heat; SAD), Bogdan Bogdanović (LA Clippers; SAD), Vanja Marinković (Partizan; Srbija), Tristan Vukčević (Washingtn Wizards; SAD), Ognjen Dobrić (Crvena zvezda; Srbija), Nikola Jokić (Denver Nuggets; SAD), Vasilje Micić (Hapoel Tel Aviv; Izrael), Marko Gudurić (Olimpia Milano; Italija), Stefan Jović (bez kluba), Aleksa Avramović (Dubai BC; UAE), Nikola Milutinov (Olympiakos; Grčka).

U prijateljskim mečevima Srbija je upisala sedam pobjeda. Prvo je pobijedila BiH sa 126:89, pa Poljsku sa 79:67, Grčku sa 76:66, Kipar sa 122:55, Češku sa 113:84, Njemačku sa 91:81 i na kraju Sloveniju sa 106:72.

Raspored grupe A

1. kolo, 27. august: Češka - Portugal, Latvija - Turska, Srbija - Estonija.

2. kolo, 29. august: Turska - Češka, Estonija - Latvija, Portugal - Srbija.

3. kolo, 30. august: Češka - Estonija, Latvija - Srbija, Turska - Portugal.

4. kolo, 1. septembar: Estonija - Turska, Portugal - Latvija, Srbija - Češka.

5. kolo, 3. septembar: Estonija - Portugal, Češka - Latvija, Turska - Srbija.