Hoće li BiH biti izbačena iz Vijeća Evrope?

Apelantica pred Evropskim sudom za ljudska prava Azra Zornić prije više od deset godina dobila je pravosnažnu presudu protiv Bosne i Hercegovine zbog diskriminacije. Zbog neizvršenja presude, Zornićeva je istakla da se njena borba nastavlja, te da će u konačnici, tražiti da Komitet ministara Vijeća Evrope predloži isključenje BiH iz ovog tijela.

- Ja sam to navela kao jednu od mogućnosti koja mi je na raspolaganju, naravno, pravnih, redovnih, redovan pravni put kojim mogu ići. Ja sam svakih šest mjeseci u komunikaciji sa Komitetom Ministara Vijeća Evrope po pitanju implementacije moje presude. Također, Komitet Ministara Vijeća Evrope svakih šest mjeseci je u komunikaciji sa Vijećem ministara Bosne i Hercegovine, tražeći od njih izveštaj u kojoj mjeri su implementirali svih šest presuda Evropskog suda za ljudska prava, ističe Zornićeva.

Sve se te presude odnose, ističe naša sagovornica, na flagrantno kršenje ljudskih prava kroz odredbe Ustava BiH. Naglašava da bh. političari ne traže rješenje.

- Domaći političari i partije opstaju na vlasti zahvaljujući tim trokonstituentnim podjelama, pa onda pozivaju građane koji se etnički isključivo opredjeljuju da glasaju svaki za svoje. I takvo stanje u zemlji je apsolutno neodrživo,  i politički, i ekonomski, i socijalno, i društveno, i u svakom drugom smislu, upozorava Zornićeva.

Bosni i Hercegovini ne želi zlo, niti želi da bude izbačena iz Vijeća Evrope. Ali, nakon desetljeća, krajnja mjera je da u decembru uputi dopis Komitetu ministara i zatraži razmatranje isključenja BiH iz Vijeća Evrope.

- Moramo svi imati apsolutno jednaka prava na cijeloj teritoriji naše domovine Bosne i Hercegovine, podvlači Zornićeva.

U Izvještaju o implementaciji presuda ESLJP-a za 2023. navedeno je da je "na dan 31. decembra 2023. BiH imala 31 predmet na čekanju za izvršenje". Godinu ranije, taj broj iznosio je 42. U Italiji se čekalo na izvršenje 249 presuda, u Njemačkoj na 12, Hrvatskoj 67, Francuskoj 42... A struka kaže da nijedna zemlja nije izbačena niti suspendovana iz Vijeća Evrope zbog neizvršenja presuda.

- Kada govorimo o neizvršenju presuda, Komitet ministara je vrlo strpljivo tijelo, posebno kada država redovno izvještava o nastojanjima da se presuda izvrši. U ekstremnim situacijama, Komitet ministara može pokrenuti postupak u kojem postavlja pitanje Evropskom sudu za ljudska prava da li je presuda u konkretnom predmetu izvršena. To je zasigurno jedan od niza koraka koji se trebaju poduzeti, a prije nego li država bude izbačena iz Vijeća Evrope zbog neizvršenja presude. To se u slučaju BiH još uvijek nije desilo, a Komitet ministara mehanizmom obraćanja Evropskom sudu koristio se samo jednom i to u slučaju Azerbejdžana, ističe Harun Išerić.

Zaključuje da  u dogledno vrijeme do suspenzije ili isključenja BiH iz Vijeća Evrope neće doći.

Prilog Matee Jerković.