Miholjsko ljeto će izostati, ali ne i polarni vrtlog: Koliko snijega će pasti ove zime?

Prvi snijeg u Srbiji, na planinama i u gradovima, pao je na početku oktobra, a umjesto Miholjskog leta narednih dana temperature će biti u okvirima Miholjske jeseni i mnogi se pitaju ako je već sada bilo obilnih snježnih padavina koliko će ih tek biti tokom predstojeće zime.

Prema riječima profesora dr Aleksandra Valjarevića, „zbog pojave zapadno-ruske, odnosno, istočno-atlanske oscilacije zima pred nama bi mogla da bude hladnija od prethodne, samim tim ako bude hladnija zima možemo očekivati, sa dozom opreza, i malo više padavina“.

Koliko će biti snježnih, mraznih i ledenih dana

Prema podacima Republičkog hidrometeorološkog sajta (RHMZ), ove zime očekuje se da:

Srednja sezonska temperatura vazduha bude iznad prosjeka, sa odstupanjem oko 1 stepen

Vrijednosti srednje sezonske temperature vazduha da bude od 1 do 4 stepeni u nižim predjelima,

U planinskim predjelima od 0 do -3 stepeni

Broj mraznih dana od 30 do 55, a na planinama od 60 do 75 dana

Broj ledenih dana od 5 do 15, a na planinama od 25 do 40 dana

– Sezonska količina padavina u domenu prosjeka, od 110 mm do 160 mm u nižim predjelima, a u brdovito-planinskim predjelima od 170 mm do 220 mm. Broј dana sa padavinama većim od 0,1 mm tokom zimske sezone u nižim kraјevima u intervalu od 32 do 40, a na planinama do 50 – objavljeno je na sajtu RHMZ, prenosi Blic.

Povratak hladnije zime i više snijega u Evropi

Poznati meteorološki sajt „Severe Weather Europe“ je objavio da „zimska prognoza za 2025/2026. godinu, pokazuje veliku vjerovatnoću povratka hladnije zime u dijelove SAD-a, Kanade, a delimično i u Evropu.

Meteorolozi su poručili da se „vođen s nekoliko okeanskih i atmosferskih pokretača, globalni meteorološki sistem izgleda usklađuje prema povratku hladnije stare zimske sezone“, što bi moglo da znači i više snijega u odnosu na nekoliko prethodnih zima.

Anomalije temperature okeana pokazuju da se hladna faza, La Ninja, počinje razvijati u tropskim regijama i očekuje se da će potrajati tokom zime. Predviđa se aktivan slabiji La Ninja događaj koji će utjecati na zimu 2025./2026., uz brzo slabljenje i povratak toplije faze tokom 2026. godine.

Slab polarni vrtlog – hladnija i snježnija zima

„Severe Weather Europe“ navodi da polarni vrtlog (Polar Vortex) opisuje cjelokupnu atmosfersku cirkulaciju od jeseni do ranog proljeća, najsnažniju tokom zime. Dijeli se na donji i gornji sloj, pri čemu se gornji polarni vrtlog nalazi u stratosferi. Kada je polarni vrtlog slab ili poremećen, dolazi do nestabilnog mlaznog strujanja, što dovodi do toga da hladan vazduh lakše „beži“ iz polarnih područja prema SAD ili drugim srednjim geografskim širinama.

Dakle, za hladniju i snežniju zimu, slab polarni vrtlog je najbolja opcija. U prirodi, slab polarni vrtlog znači da dolazi do „sloma“ atmosferske cirkulacije. Negativan QBO (kvazibienalna oscilacija) u stratosferi pogoduje upravo toj slabosti. Polarni vrtlog se već počinje formirati, a prognoze ukazuju na izuzetno slab intenzitet za ovo doba godine – možda čak i rekordno nizak. To povećava mogućnost kasnijih poremećaja i hladnijih vremenskih uslova pri zemlji.

Ključni uzrok u oktobru je raširenost snežnog pokrivača nad Sibirom. Višestruke studije su pokazale da obilan snježni pokrivač u oktobru može da oslabi stratosferski polarni vrtlog kasnije tokom zime.

Da li stiže hladnija zima

To povećava šanse za prodor hladnog vazduha u SAD i Europu. Na zapadu Kanade i sjeverozapadu SAD-a već se nazire povratak snežnih padavina.

Nad Evropom se uočava područje visokog pritiska nad severnim delovima kontinenta, što obično dovodi do dotoka hladnijeg istočnog vazduha prema unutrašnjosti Evrope.

Dosadašnje analize i prognoze pokazuju snažan signal koji upućuje na povećanu verovatnoću povratka hladnije zime 2025./2026. Međutim, kao i uvijek, na globalni vremenski sistem utiče mnogo faktora, čimbenika, a on je sve samo nije jednostavan.

Česti prodori hladnog vazduha

Ivan Ristić, meteorolog, kaže za Blic da za sada deluje da je polarni vrtlog dosta slab, a u tim situacijama česti su prodori hladnog vazduha sa sjevera i sjeveroistoka prema nama i to se već dešava.

Objašnjava da je oslabilo i odloženo je zahlađenje za vikend pred nama, tako da ulazimo u topliji i stabilniji period sa temperaturama oko 20 stepeni, ali se jače zahlađenje očekuje sredinom oktobra kada se nova količina hladnog vazduha iz Rusije vrati i ponovo padne snijeg na planinama, a možemo ga očekivati i u nižim predjelima.

– Ako se polarni vrtlog bude u granicama normale ili nešto slabiji imaćemo česte prodore hladnog vazduha iz oblasti Rusije i sa severe Evrope i onda možemo očekivati stvaranje ciklona i pojavu snega. Sada će brdovito – planinski predeli dobijati snijeg, a kako vrijeme bude odmicalo svaki sledeći nalet hladnog vazduha može da donese snijeg i u niže predjele – kaže Ristić.

Izostanak Miholjskog ljeta

– Ove godine će izostati pravo Miholjsko ljeto, a obično kada se to desi, kada izostane Miholjsko ljeto, te godine zima bude dosta hladnija. To se dogodilo 2016./2017. godine. Tada je isto izostalo Miholjsko ljeto, zima je bila baš hladna i zaledio je Dunav, možda malo i Sava. Jesen počinje da liči na jesen i vjerujem da će zima više ličiti na pravu zimu – kaže Ristić.