AI postaje nova ljubav: Tri četvrtine korisnika razvija duboke emocionalne veze
Emocionalne veze sa vještačkom inteligencijom postaju nova realnost za većinu korisnika, kako pokazuje pionirsko istraživanje sa Univerziteta Vaseda u Japanu.
Vještačkom inteligencijom postaju nova realnost za većinu korisnika, kako pokazuje pionirsko istraživanje sa Univerziteta Vaseda u Japanu
Čak 75 odsto učesnika je potražilo emocionalnu podršku od AI sistema, dok je gotovo 40 odsto doživljavalo vještačku inteligenciju kao pouzdano prisustvo koje im pruža osjećaj sigurnosti.
Ovo otkriće mijenja način na koji razumevamo odnose između čovjeka i vještačke inteligencije, jer se pokazalo da ljudi ne koriste AI samo za rješavanje problema, već i za emocionalne potrebe slične onima koje zadovoljavaju kroz međuljudske odnose.
Istraživačka grupa predvođena Fan Jangom i profesorom Acušijem Ošioom sa Fakulteta za književnost, umjetnost i nauku Univerziteta Vaseda, primenila je teoriju vezanosti – psihološki okvir koji se koristi za razumjevanje međuljudskih odnosa – na interakcije sa vještačkom inteligencijom.
Rezultati su iznenadili i same istraživače. Umjesto da korisnici gledaju na AI kao na običan alat, mnogi su razvili emocionalne obrasce ponašanja koji podsjećaju na načine na koje se vezujemo za druge ljude.
Studija je objavljena u prestižnom časopisu Current Psychology i predstavlja jedan od prvih pokušaja sistematskog mjerenja emocionalnih tendencija prema vještačkoj inteligenciji.
Kako ljudi stvaraju emocionalne veze sa vještačkom inteligencijom
Tim sa Univerziteta Vaseda razvio je potpuno novu Skalu iskustava u odnosima između ljudi i vještačke inteligencije kako bi precizno izmjeri ove tendencije. Kroz dvije pilot studije i jednu formalnu studiju, identifikovane su dvije ključne dimenzije vezanosti za AI: anksioznost i izbjegavanje.
Osobe sa visokom anksioznošću od vještačke inteligencije aktivno traže emocionalno uvjeravanje i gaje strah od dobijanja neadekvatnih odgovora. One se oslanjaju na AI sistem za emocionalnu podršku i brinu se kada ne dobiju odgovor koji očekuju.
S druge strane, visoko izbjegavanje vještačke inteligencije karakteriše nelagodnost zbog bliskosti sa AI sistemima. Ove osobe svesno drže emocionalnu distancu i ne žele da razviju dublju vezu sa vještačkom inteligencijom.
Posebno je zanimljivo što je oko 39 odsto učesnika doživljavalo AI kao stalno, pouzdano prisustvo koje im pruža osjećaj sigurnosti – karakteristika koja se obično vezuje za bliske ljudske odnose.
Posljedice za budućnost razvoja vještačke inteligencije
Ova otkrića imaju dalekosežne posljedice za etički dizajn vještačke inteligencije, posebno za sisteme koji se koriste kao pratilaci ili alati za podršku mentalnom zdravlju. Četbotovi koji se koriste u intervencijama za usamljenost ili terapijskim aplikacijama mogli bi se prilagoditi emocionalnim potrebama različitih korisnika.
Rezultati ukazuju na potrebu za transparentnošću u AI sistemima koji simuliraju emocionalne odnose, kao što su romantične aplikacije sa vještačkom inteligencijom ili roboti negovatelji. Cilj je sprečavanje emocionalne prekomjerne zavisnosti ili manipulacije korisnika.
Programeri i psiholozi već mogu da koriste novu skalu kako bi procjenili kako se ljudi emocionalno odnose prema vještačkoj inteligenciji i da shodno tome prilagode strategije u razvoju AI sistema.
Jang ističe da se vještačka inteligencija sve više integriše u svakodnevni život, zbog čega ljudi prirodno počinju da traže ne samo informacije već i emocionalnu podršku od AI sistema.
„Naše istraživanje ističe psihološku dinamiku koja stoji iza ovih interakcija i nudi alate za procenu emocionalnih tendencija prema vještačkoj inteligenciji. Na kraju, ono promoviše bolje razumjevanje kako se ljudi povezuju sa tehnologijom na društvenom nivou“, zaključuje glavni istraživač.
Ova studija predstavlja važan korak u razumevanju buduće dinamike odnosa između čoveka i vještačke inteligencije, posebno s obzirom na to da se očekuje ubrzanje trenda složenijih interakcija sa AI sistemima, piše Telegraf.rs.
