Šta znamo o HMPV virusu?
Humani metapneumovirus (HMPV) je respiratorni virus koji uzrokuje simptome slične prehladi ili gripi, poput kašlja, curenja nosa i grlobolje. Iako su većina slučajeva blagi, HMPV može dovesti do ozbiljnijih komplikacija, poput bronhitisa ili upale pluća, posebno kod starijih osoba, male djece i imunokompromitovanih pacijenata.
Nema potrebe za panikom
Zbog slučajeva u Kini, dosta ljudi se boji da bi ovaj virus mogao izazvati pandemiju i zaključavanja, ali stručnjaci ipak kažu da se ovaj virus umnogome razlikuje od onog koji je izazvao Covid-19 te da nema potrebe za panikom. Također, ovo nije nov i nepoznat virus, to je bitno naglasiti.
Šta znamo o HMPV-u?
HMPV pripada istoj porodici virusa kao i respiratorni sincicijski virus (RSV). Prvi put je identifikovan 2001. godine u Nizozemskoj, a infekcije ovim virusom su najčešće tokom hladnijih mjeseci. Većina ljudi se prvi put susretne s ovim virusom prije pete godine života, a ponovne infekcije obično imaju blaži tok.
Nedavno su zdravstvene vlasti Kine zabilježile povećanje broja slučajeva HMPV-a, naročito među djecom mlađom od 14 godina. Iako su online spekulacije izazvale zabrinutost zbog mogućeg novog pandemijskog virusa, kineski Centar za kontrolu i prevenciju bolesti naglašava da HMPV nije novi virus i da se ne širi na skali kao Covid-19.
Prema mišljenju stručnjaka, porast prijavljenih slučajeva može biti rezultat unaprijeđenih tehnologija za dijagnostiku i povećane svijesti o respiratornim virusima nakon pandemije Covid-19.
Podsjetimo, krajem 2023. u Kini je došlo do povećanja respiratornih bolesti među djecom, a smatra se da je tada uzrok bila Mycoplasma pneumoniae.
Rizične grupe uključuju: djecu mlađu od 5 godina (posebno prijevremeno rođene bebe), osobe starije od 65 godina te osobe sa oslabljenim imunološkim sistemom ili hroničnim bolestima poput astme ili hronične opstruktivne bolesti pluća (HOBP).
Kod ovih grupa HMPV može uzrokovati komplikacije poput bronhiolitisa, upale pluća ili pogoršanja postojećih respiratornih stanja.
HMPV se širi bliskim kontaktom s oboljelima ili dodirom kontaminiranih površina. Prenos je sličan drugim respiratornim virusima i uključuje kapljični prenos (kašljanje i kihanje), kontakt putem rukovanja, dodira kontaminiranih površina.
HMPV se razlikuje od Covid-19 jer nije nov virus i većina populacije već ima djelimičan imunitet. Većina ljudi se inficira ovim virusom do svoje 5. godine života. Iako ne postoji vakcina ili specifičan antivirusni lijek za HMPV, u razvoju su nove vakcine koje bi mogle smanjiti rizike.
Kako se zaštititi?
Stručnjaci preporučuju osnovne mjere prevencije koje uključuju redovno pranje ruku, nošenje maski, izbjegavanje kontakta s rizičnim grupama ako imate simptome.
Iako HMPV ne zahtijeva drastične mjere poput onih tokom pandemije Covid-19, oprez i dobre higijenske navike ključni su za smanjenje rizika, posebno tokom zime.
Slične simptome izazivaju, osim virusa gripe i spomenutog HMPV-a, i rinovirusi, virusi parainfluence, neki adenovirusi, Covid-19/SARS-CoV-2 virus, respiratorni sincicijalni virus. Virusologinja dr. Ana Banko je napisala zanimljiv tekst o ovom virusu, posebno njegovoj evoluciji jer dokazi upućuju na to da je ovaj virus preskočio sa neke životinjske vrste (moguće ptica) na ljude prije oko 200 godina.