Suncu je krajnje vrijeme za superblijesak jak kao milijarde atomskih bombi koji se dešava svakih 100 godina
Nova istraživanja pokazuju da Sunce može proizvesti katastrofalne superbljeskove češće nego što se ranije mislilo, možda čak jednom u stotinu godina. Ovi solarni megastormovi, hiljadama puta snažniji od uobičajenih solarnih bljeskova, mogli bi nanijeti ogromnu štetu, od uništavanja elektronskih sistema i satelita do izazivanja globalnih radio-prekida.
Dosadašnja istraživanja sugerisala su da se ovakvi superbljeskovi događaju na hiljade godina, ali nova studija, objavljena u časopisu Science, analizirala je 56.000 zvijezda sličnih Suncu i utvrdila da se ovakvi događaji mogu dešavati mnogo češće, piše Live Science.
Sunce, ogromna lopta plazme, ima snažna magnetska polja koja povremeno dolaze u stanje "pucanja," oslobađajući ogromne količine energije. Ovi solarni bljeskovi, često praćeni koronalnim masovnim izbacivanjima (CME), mogu slati zračenje prema Zemlji.
Ako su usmjereni prema nama, X-zraci i UV-zračenje ovih bljeskova stvaraju ionizirajući sloj u atmosferi koji blokira radio-signale. Jedan od najsnažnijih zabilježenih solarnih oluja, poznat kao Carringtonov događaj iz 1859. godine, izazvao je požare u telegrafskim sistemima i uzrokovao aurore vidljive čak i na Karibima.
Međutim, dokazi ukazuju na to da Sunce može proizvesti još snažnije oluje. Analizom nivoa radiougljika u starim godovima drveća, naučnici su pronašli naznake o solarnim olujama stotinama puta jačim od Carringtonovog događaja.
Koristeći NASA-in teleskop Kepler, istraživači su posmatrali 56.450 zvijezda između 2009. i 2013. godine, identifikujući 2.889 superbljeskova. Ovaj uzorak pokazuje da se superbljeskovi mogu dešavati otprilike jednom u vijeku. Ključna razlika u ovom istraživanju bila je nova metoda analize koja omogućava precizniju detekciju i izbjegavanje prethodnih pristrasnosti.
Iako rezultati nagovještavaju ozbiljne rizike, naučnici upozoravaju da ostaje nejasno koliko su zvijezde slične našem Suncu zaista usporedive. Na primjer, 30% zvijezda koje proizvode superbljeskove nalaze se u binarnim sistemima, gdje njihova gravitacijska interakcija može uticati na njihovu aktivnost.
Istraživači pozivaju na unapređenje metoda za praćenje Sunčeve aktivnosti kako bi se bolje predvidjele ekstremne oluje. Planirano lansiranje ESA-ine Vigil sonde 2031. godine trebalo bi pomoći u tom cilju.
"Iako su naši rezultati zabrinjavajući, potrebno je daljnje istraživanje kako bismo razumjeli vjerovatnoću ovakvih događaja," poručuje Valeriy Vasilyev, jedan od autora studije.
Za sada, ostaje pitanje: da li je Zemlja spremna za sljedeći solarni bijes?