Naučnici pronašli najstariji trag bakterije kuge od prije 5500 godina

Studija je otkrila najstariji genetski trag Yersinia pestis, bakterije kuge, u uzorku starom oko 5500 godina. Procjenjuje se da je tokom srednjeg vijeka od kuge umrla četvrtina do polovina evropskog stanovništva.

Opsežna studija ljudskih bolesti koja seže unazad 37.000 godina identificirala je štetne bakterije, viruse i parazite koji muče ljude hiljadama godina, pronašavši prve dokaze o bakteriji kuge prije otprilike 5500 godina.

Studija je mapirala cijeli katalog zaraznih bolesti analizirajući DNK iz kostiju i zuba 1313 ljudi koji su živjeli širom Evrope i Azije (Euroazije) od ranog kamenog doba, prije otprilike 12.500 godina, pa sve do prije oko 200 godina – s najstarijim uzorkom koji datira od prije 37.000 godina.

Najraniji dokazi

Istraživači su otkrili da najraniji dokazi o zoonotskim bolestima – bolestima koje se prenose sa životinja na ljude – potiču od prije otprilike 6500 godina, a postaju sve rašireniji oko 1500 godina kasnije.

Dugo smo sumnjali da je prelazak na poljoprivredu i stočarstvo otvorio vrata novoj eri bolesti – sada nam DNK pokazuje da se to dogodilo prije najmanje 6500 godina“, rekao je profesor Eske Willerslev sa Univerziteta u Cambridgeu i Kopenhagenu.

„Ove infekcije nisu samo izazivale bolesti – one su možda doprinijele kolapsu populacija, migracijama i genetskoj prilagodbi“, dodao je.

Studija je otkrila najstariji genetski trag Yersinia pestis, bakterije kuge, u uzorku starom oko 5500 godina. Procjenjuje se da je tokom srednjeg vijeka od kuge umrla četvrtina do polovina evropskog stanovništva.

„To je jednostavno najstariji primjer kuge koji smo do sada otkrili“, rekao je Frederik Seersholm sa Univerziteta u Kopenhagenu.

Tragovi difterije

„Kada pogledate ovo otkriće, zaista možete vidjeti kako se kuga s vremenom razvijala u verziju koju poznajemo iz ‘Crne smrti’ – pandemije kuge koja je pogodila Evropu između 1346. i 1353. godine i na nekim mjestima ubila do 40 posto stanovništva.“

Također su pronađeni tragovi difterije stari 11.000 godina, hepatitisa B stari 9800 godina i malarije stari 4200 godina. Ukupno su istraživači identifikovali 214 poznatih ljudskih patogena kod prahistorijskih ljudi iz Evroazije.

Studija je objavljena u srijedu u časopisu Nature.

Profesorica Astrid Iversen sa Univerziteta u Oxfordu izjavila je da su zoonoze postale ozbiljan problem prije otprilike 5000 godina.

„Zoonoze su prvi put postale veliki problem za ljude kada smo počeli držati životinje u velikim stadima i živjeti blizu tih životinja“, rekla je Iversen.

“Pripremimo se za budućnost”

„To je značilo da su se životinje lakše mogle zaraziti i da je rizik prenosa na ljude porastao“, dodala je.

Autor Martin Sikora sa Univerziteta u Kopenhagenu rekao je da nam razumijevanje toga kako su se bolesti razvijale u prošlosti „može pomoći da se pripremimo za budućnost“.

Willerslev se slaže, rekavši da mapiranje drevnih bolesti može pomoći u razvoju današnjih vakcina.

„Možete vidjeti kada su virus i bakterija mutirali, kako su mutirali, koliko se brzo genom mijenjao – i koje su mutacije bile posebno značajne“, rekao je Willerslev. „A mutacije koje su bile uspješne u prošlosti vjerovatno će se ponovo pojaviti“, objasnio je, prenosi Hina.