NASA-ine sonde otkrile vatreni zid na izlazu iz Sunčevog sistema: Temperature su paklene
Još 1977. godine NASA je lansirala svemirske sonde Voyager 1 i Voyager 2 s ciljem istraživanja vanjskih dijelova Sunčevog sistema i međuzvjezdanog prostora. Tokom svog putovanja, obje letjelice su na granici sistema zabilježile pojavu koju naučnici nazivaju “zid vatre” – područje temperature između 30.000 i 50.000 kelvina (54.000 do 90.000 stepeni Fahrenheita).
Gdje zapravo završava Sunčev sistem?
Granica Sunčevog sistema može se definirati na više načina – kao kraj planeta, kao početak Oortovog oblaka ili kao granica Sunčeve gravitacije. Jedna od najprihvaćenijih definicija odnosi se na kraj Sunčevog magnetnog polja, gdje se ono sudara s međuzvjezdanim prostorom. Ta zona poznata je kao heliopauza.
NASA objašnjava:
„Sunce stalno izbacuje struju nabijenih čestica koje nazivamo sunčev vjetar. Taj vjetar putuje daleko iza Plutona, do tri njegove udaljenosti od Sunca, prije nego što ga zaustavi međuzvjezdani medij. Tako nastaje ogromni balon oko Sunca i planeta – heliosfera.“
Heliopauza je tačka gdje se pritisak sunčevog vjetra i međuzvjezdanog vjetra izjednačavaju. U tom području sunčev vjetar prestaje napredovati i skreće prema “repu” heliosfere.
NASA dodatno opisuje:
„Kako se heliosfera probija kroz međuzvjezdani prostor, ispred nje nastaje udarni val, slično kao kada brod reže površinu okeana.“
Voyageri prelaze granicu
- Voyager 1 prešao je heliopauzu 25. augusta 2012. godine.
- Voyager 2 to je učinio šest godina kasnije, 2018. godine.
Naučnici prije toga nisu tačno znali gdje se granica nalazi. Različite udaljenosti na kojima su je dvije sonde prešle potvrdile su teoriju da se heliopauza “pomjera” zavisno od aktivnosti Sunca – kao pluća koja se šire i skupljaju.
Iako se često opisuje kao “zid” ili “zid vatre”, heliopauza nije čvrsta struktura. Ipak, Voyageri su registrirali izuzetno visoke temperature – 30.000 do 50.000 kelvina. Letjelice nisu oštećene, jer je broj energetskih čestica u tom području izuzetno mali, pa nema dovoljno sudara da prenesu toplinu.
Šta se nalazi s one strane?
Voyageri su jedini objekti koje je čovjek poslao izvan heliosfere i koji i danas, gotovo 50 godina nakon lansiranja, šalju podatke.
Među najznačajnijim otkrićima je ono koje je NASA objavila nakon prolaska Voyagera 2:
„Instrument za mjerenje magnetnog polja na Voyageru 2 potvrdio je iznenađujući rezultat Voyagera 1 – magnetno polje odmah izvan heliopauze skoro je paralelno s magnetnim poljem unutar heliosfere.“
Kako je nakon prvog prolaska postojala sumnja da je riječ o slučaju, mjerenja drugog Voyagera pokazala su da je riječ o osobini tog prostora, a ne o slučajnosti.
