Muzički kamp za mlade virtuoze: Utišavanje svakodnevne kakofonije

“Muzički kamp za mlade virtuoze” osmišljen je kao platforma za talentovane mlade gudače, učenike osnovnih i srednjih muzičkih škola u Bosni i Hercegovini kreirana s ciljem razvoja i promocije njihovog potencijala te stvaranja ličnih i profesionalnih veza kroz zajedničko muziciranje. Prepoznavši neophodnost popunjavanja temeljnog nedostatka sistemske institucionalne podrške, kao nastavnici Muzičke akademije Univerziteta u Sarajevu i inicijatori projekta, prof. dr. Yeon Ju Jeong (umjetnička direktorica i violinistica), mr. Fuad Šetić (dirigent i predsjednik Udruženja za istraživanje umjetnosti Artes), prof. dr. Tamara Karača Beljak (nekadašnja prorektorica Univerziteta u Sarajevu) i prof. dr. Nerma Hodžić-Mulabegović (šefica Centra za muzičku edukaciju Muzičke akademije Univerziteta u Sarajevu) u inicijalnoj fazi projekta postavili su temelj za čvršće umrežavanje institucija svih nivoa muzičkog obrazovanja i pojedinaca iz različitih sredina na nivou cijele države.

Prevazilaženje podjela

Nakon niza majstorskih radionica i procesa audicije, prva dva izdanja, koja su okupila desetine mladih violinista, violista i violončelista, krunisana su jednosedmičnom radionicom i zajedničkim koncertima novoformiranog orkestra mladih virtuoza iz svih dijelova BiH. Prateći dosadašnju viziju o neophodnosti razvoja i promocije mladih talentovanih umjetnika, projekat nastavlja rasti, proširujući kapacitete i izvan granica naše zemlje, pa je trećem izdanju u Sarajevu prethodio prvi internacionalni istup. Kao predstavnici Bosne i Hercegovine i polaznici Muzičkog kampa, mladi violinisti Antonio Šarić (Mostar), Iva Ristić (Banja Luka) i Matea Popović (Novi Travnik) predstavili su se u Južnoj Koreji, nastupivši s Omladinskim orkestrom Samcheoka na koncertu “Mir za buduće generacije”, održanom 29. augusta 2025. u Kulturno-umjetničkom centru Samcheok, u južnokorejskoj provinciji Gangwon.

Koncert "Mir za buduće generacije"/

Koncert je upriličen kao prateći program tematske konferencije o liderstvu mladih u procesu ujedinjenja Sjeverne i Južne Koreje, te uloge umjetnosti u ostvarenju transkulturalnih veza i prevazilaženju podjela, upriličene na Univerzitetu Kangwon u organizaciji Samcheok Heritage Cultural Foundation sa direktoricom Tae-Eun Shim na čelu. Osim izlaganja eksperata iz ove oblasti, kroz program su sagledana i iskustva zemalja koje su, poput Korejskog poluostrva, u prošlosti bile pogođene konfliktima, te mehanizmi koji su pokrenuli proces pomirenja i pronalaženja održivih rješenja u očuvanju stabilnosti zajednice u postkonfliktnom periodu. U tom kontekstu, kao komplementaran primjer poticajne prakse u primjeni umjetnosti i obrazovanja kao snažnih transformativnih alata za prevazilaženje političkih i društvenih podjela u BiH trideset godina nakon rata, prepoznat je projekat “Muzički kamp za mlade virtuoze”, o kojem je na konferenciji govorila prof. dr. Yeon Ju Jeong kao umjetnička direktorica projekta.

Istog dana su, pred oko hiljadu slušalaca, kao solisti uz pratnju Omladinskog orkestra Samcheoka, nastupili Antonio Šarić, koji je izveo koncertni komad “Csárdás” Vittorija Montija, te Iva Ristić, koja je s mladom korejskom violinisticom Eun Song-yeon svirala Koncert za dvije violine u d molu, BWV 1043 Johanna Sebastiana Bacha. Matea Popović našla se u ulozi koncert-majstorice orkestra koji je pod dirigentskim vodstvom Ahn Chun-kia izveo i Serenadu za gudače br. 13 u G duru, KV 525 Wolfganga Amadeusa Mozarta, poznatiju kao “Mala noćna muzika”, te rapsodiju “Arirang”, baziranu na motivu istoimene korejske tradicionalne pjesme u aranžmanu kompozitora i dirigenta Ji-soo Leea. Na uspješnom koncertu, istaknuti solisti, sopranistica Lee Chae-hyun i bariton Jeon Byung-woon, K-ansambl, te učenici lokalne osnovne škole i obdaništa, interpretirali su raznovrstan program u rasponu od prepoznatljivih djela historije zapadnoevropske klasične, ali i popularne muzike, do poznatih korejskih muzičkih komada.

Polazeći od ideje vodilje “Muzičkog kampa za mlade virtuoze” o razmjeni iskustva, koja osim profesionalnog aspekta podupire afirmaciju zajedništva, bosanskohercegovački violinisti su dijeleći koncertni podij s korejskim muzičarima različitih generacija, napravili značajan korak ka uspostavljanju trajnih veza između mladih iz BiH i Južne Koreje. Iako naizgled dolaze iz potpuno različitih geografskih i kulturoloških konteksta, muzičari iz obje zemlje odrastaju u društvima koja se i dalje suočavaju s posljedicama iskustva rata i kolektivnih trauma u recentnijoj prošlosti. Ipak, primarna tačka njihovog susreta i međusobnog prepoznavanja jeste posvećenost muzičkoj izvrsnosti koja postaje zajednički krajnji cilj, pri čemu svaka “vanmuzička barijera” gubi relevantnost, a kompas postaje interakcija i solidarnost. Stoga, ovaj koncert nije isključivo bio povod za susret kultura - već i dokaz (na simboličkoj razini) da su zajedništvo i empatija jedini način istinskog progresa univerzalno primjenljiv na svaku ljudsku djelatnost.

Nakon predstavljanja u Južnoj Koreji, u Sarajevu je upriličen treći “Muzički kamp za mlade virtuoze”, koji je od 15. do 23. septembra u prostorijama Katoličkog bogoslovnog fakulteta Univerziteta u Sarajevu okupio 23 učenika osnovnih i srednjih muzičkih škola i talentovane violiniste iz Banje Luke, Mostara, Ljubuškog, Tuzle, Zenice, Novog Travnika i Sarajeva. Kao članovi novoformiranog omladinskog gudačkog orkestra, ovi mladi muzičari su, kroz sekcijske i zajedničke probe s renomiranim bosanskohercegovačkim muzičkim pedagozima s bogatom koncertom praksom, usavršavali tehničke i ekspresivne aspekte interpretacije odabranog repertoara, koji su izveli na dva koncerta upriličena kao finalni reprezent umjetničkih dometa ovogodišnjeg izdanja “Muzičkog kampa za mlade virtuoze”.

Po završetku pripremnog perioda zajedničkog učenja i sviranja, te otvorene probe, priređene 20. septembra u Koncertnoj sali “Cvjetko Rihtman”, gdje je publici pružen uvid u proces rada, solisti i orkestar mladih virtuoza, pod dirigentskim vodstvom Fuada Šetića, održali su dva koncerta povodom obilježavanja Svjetskog dana mira. Prvi koncert je upriličen 22. septembra u Katedrali Srca Isusova, a drugi dan kasnije, 23. septembra, u Zemaljskom muzeju Bosne i Hercegovine.

Kao solisti su se ovom prilikom predstavili violinisti Lamija Šišić (Sarajevo), Iva Ristić (Banja Luka) i Antonio Šarić (Mostar), te violončelistica Ajna Bučo (Sarajevo). Programski okvir činila su djela muzičkog klasicizma koja spadaju u neizostavan dio literature za gudače - Koncerte za violinu br. 2, br. 3 i br. 5 Wolfganga Amadeusa Mozarta, te Koncert za violončelo br, 1 u C duru Josepha Haydna. Prvi stav Allegro moderato iz Mozartovog Koncerta za violinu br. 2 izvela je Lamija Šišić, nakon čega je Ajna Bučo interpretirala Moderato iz Haydnovog Koncerta za violončelo br. 1. Uslijedio je nastup Ive Ristić, koja je svirala Allegro iz Koncert za violinu br. 3 W. A. Mozarta, dok je Antonio Šarić izveo stav Allegro aperto iz Koncerta za violinu br. 5. Orkestar mladih virtuoza koncert je zaokružio interpretacijom djela Musica Slovaca koje je komponovao priznati slovački kompozitor Ilja Zeljenka.

Omladinski orkestar Samcheoka/

Djelovati emancipatorski

Projekat koji realizuje Udruženje za istraživanje umjetnosti Artes privukao je pažnju stručne javnosti, kao i brojnih lokalnih i međunarodnih organizacija i pojedinaca. Zahvaljujući prepoznatom značaju, “Muzički kamp za mlade virtuoze” se kontinuirano održava u saradnji sa Centrom za muzičku edukaciju Muzičke akademije Univerziteta u Sarajevu i Odjelom za umjetnost, umjetničkoistraživački rad, kulturu i sport istog univerziteta. Kamp okuplja brojne partnere i pokrovitelje, među kojima su: Ambasada Slovačke Republike u BiH i SlovakAid, UNFPA u BiH, Ambasada Italije u Sarajevu, Rotary Club Sarajevo International Delta, te prof. Hyoung-Kyu Kim i dr. Hyeong-Tae Kim iz Južne Koreje. Partneri u realizaciji programa su i Samcheok Heritage Cultural Foundation, Udruženje za razvoj muzičke umjetnosti i pedagogije Strings Attached Sinfonietta, Srednja muzička škola Sarajevo, Zemaljski muzej BiH i restoran Đulagin dvor.

“Muzički kamp za mlade virtuoze” identifikacijom potencijalnih budućih virtuoza i kreiranjem povoljnijeg okruženja za njihov razvoj kontinuirano popunjava pukotine u sistemu muzičke edukacije. Istovremeno, svakim novim korakom prevazilazi vlastite kapacitete, potvrđujući da njen domet prerasta isključivo lokalni okvir i ima potencijal da dostigne internacionalni značaj, a koncert u Južnoj Koreji je inicijalni korak na tom putu.

Djelujući emancipatorski, ističe se kao jedna od inicijativa koje u ovdašnjem javnom diskursu utišava kakofoniju svakodnevnih društveno-političkih deplasiranih floskula o razjedinjenosti. Zajedničkom potragom, talentovani mladi muzičari iznova demantuju ove regresivne višedecenijske, odavno prevaziđene paterne i osvjetljavaju viziju svoje, a i budućih generacija. Ako im se pruže neophodna infrastrukturna podrška i konekcija s njihovim vršnjacima, ali i profesionalcima u državi i u međunarodnom kontekstu, moguće je izgraditi progresivniju i poticajniju perspektivu društva utemeljenu na osvajanju znanja i iskustva. Ovakvo opredjeljenje i kosmopolitsko viđenje svijeta mogući su načini održavanja vatre empatije čije bi rasplamsavanje trebalo biti zajednički imperativ.