Na današnji dan: Kralj Aleksandar I Karađorđević uveo Šestojanuarsku diktaturu

Kralj Aleksandar I Karađorđević/
Kralj Aleksandar I Karađorđević
Nastavak vijesti ispod promo sadržaja

1322. U manastiru Žiča krunisan srpski kralj Stefan Dečanski Nemanjić, sin kralja Milutina. Tokom vladavine do 1331. pobijedio je vojsku bosanskih feudalaca, Bugare kod Velbužda (1330) i osigurao prevlast nad Makedonijom. Zbacio ga je s prijestola sin Dušan.

1822. Rođen njemački arheolog Heinrich Schliemann, koji je svoje cjelokupno bogatstvo stečeno u mladosti trgovinom potrošio na arheološka istraživanja. Otkrio je 1868. Troju, koristeći se podacima iz Homerovih spjevova “Ilijada” i “Odiseja”, a potom i Mikenu, Orhomen i Itaku.

1829. Umro češki slavista Jozef Dobrovski, otac slavistike, tvorac češke gramatike i gramatike staroslovenskog jezika, glavna ličnost češkog narodnog preporoda.

1884. Umro češki svećenik, biolog i botaničar Gregor Mendel, koji je prvi došao do preciznih formulacija o prenošenju nasljednih osobina i time postavio temelje moderne genetike. Rezultate je izložio 1865. u djelu “Eksperimenti s biljnim hibridima”.

1919. Umro američki državnik Theodore Roosevelt, predsjednik SAD-a od 1901. do 1909, čija je politika stvorila svjetsku silu od do tada izolacionističke Amerike. Dužnost šefa države je preuzeo kao potpredsjednik SAD-a, poslije ubistva predsjednika Williama McKinleya 1901. Inicijator je izgradnje Panamskog kanala, a za posredovanje u rusko-japanskom ratu 1905. dobio je 1906. Nobelovu nagradu za mir.

Nastavak vijesti ispod promo sadržaja

1929. Kralj Aleksandar I Karađorđević, nakon ubistva Stjepana Radića i novonastale političke krize, ukida Vidovdanski ustav, raspušta Narodnu skupštinu, te uvodi osobnu diktaturu - Šestojanuarsku diktaturu.

1941. Predsjednik SAD-a Franklin Roosevelt je ugovorom u Kongresu definisao američki cilj o četiri slobode - slobodi govora, slobodi religije, slobodi od straha i slobodi od siromaštva.

1945. Predsjednik Nacionalnog komiteta za oslobođenje Jugoslavije i vrhovni komandant Narodnooslobodilačke vojske, maršal Josip Broz Tito i šef britanske vojne misije Fitzroy MacLean sklopili su sporazum o uspostavljanju vazduhoplovne baze kod Zadra za potrebe savezničkog vazduhoplovstva u borbi protiv njemačkih snaga.

1949. Umro američki filmski režiser Victor Fleming, koji je svjetsku slavu stekao filmom “Prohujalo sa vihorom”.

1978. U Mađarsku vraćena kruna Svetog Stefana, prvog hrišćanskog kralja Mađara, koju su odnijeli Amerikanci poslije Drugog svjetskog rata.

Nastavak vijesti ispod promo sadržaja
Rudolf Hametovič Nurejev/

Rudolf Hametovič Nurejev

1993. Umro ruski baletski igrač Rudolf Hametovič Nurejev, zvijezda svjetske baletske scene. Jedan od najvećih igrača 20. vijeka zatražio je politički azil u Parizu 1961, poslije čega je počela njegova svjetska karijera.

John Dizzy Gillespie/

John Dizzy Gillespie

1993. Umro američki trubač, pjevač i kompozitor John Dizzy Gillespie, jedan od najboljih trubača i improvizatora u historiji džeza. Odigrao je presudnu ulogu u stvaranju bi-bap muzike.

1995. U provinciji Šansi na sjeveru Kine poginulo najmanje 100 ljudi u eksploziji poslije sudara dva teretna voza natovarena tonama trinitrotoluola.

Nastavak vijesti ispod promo sadržaja

2004. Iran poslije 25 godina obnovio diplomatske odnose sa Egiptom.

2009. Od izraelske tenkovske granate u zgradi škole UN-a u Jabaliyi na sjeveru Gaze poginulo 40 Palestinaca koji su se tu sklonili tokom borbi između izraelske vojske i boraca Hamasa.

2014. Rumunski Vrhovni sud osudio na četiri godine zatvora bivšeg rumunskog premijera Adrijana Nastasea zbog korupcije i na tri godine zbog iznude.

2016. Sjeverna Koreja je izvela probu hidrogenske bombe, a brojne države, među kojima SAD, Rusija, Kina i Japan, osudile režim Pjongjanga. UN je uveo međunarodne sankciji toj zemlji.